Nazwa wydawnictwa:

Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

ISBN:

978-83-66369-56-6

Rok wydania:

2023

Opis:

Książka stanowi analizę wybranych powiązań, historycznych i współczesnych, pomiędzy dyskursem antykomunistycznym i dyskursem antysemickim. Autorka stara się dowieść, że „żydokomuna” to współcześnie nie tyle stereotyp, ile motyw konstytutywny dla koherencji kulturowej, generowanej w ramach „paradygmatu antykomunistycznego”. Kategoria „wzoru kultury” pozwala naświetlić, jakie treści kulturowe cyrkulujące w jej rozmaitych rejestrach, także tych najbardziej oficjalnych, są zakorzenione w antysemickich kategoriach postrzegania rzeczywistości oraz jakie funkcje pełnią te kategorie dla stabilizowania oczywistości kulturowych. Antykomunizm analizowany jest nie tylko jako komponent tradycji antysemickiej, ale także jako zjawisko, które wpłynęło na sposób badania antysemityzmu. Podążając tropem Stuarta Svonkina i Avivy Weingarten, autorka śledzi historię powojennego konstruowania narzędzi badawczych antysemityzmu w duchu psychologii społecznej, przy równoczesnym odchodzeniu od kategorii socjologicznych. W książce znajdziemy omówienie genezy koncepcji „relacji międzygrupowych”, będącej konsekwencją makkartyzmu i paniki antykomunistycznej tamtego okresu. Autorka wskazuje na istotne ograniczenia tej koncepcji wynikające z faktu, że w zakresie produkcji i promocji dyskursu antysemickiego współcześnie najbardziej aktywnym podmiotem nie są jednostki ani grupy społeczne, lecz państwowa polityka historyczna. W książce znajdziemy również omówienie powierzchownego przyswojenia takich kategorii, jak „intersekcjonalność”, „białość”, „imperializm”. Autorka rozważa też przystawalność amerykańskiego dyskursu o rasie i rasizmie do półperyferyjnych warunków postkomunistycznego kraju Europy Wschodniej. Ostatnią część książki poświęca recepcji piętna „żydokomuny” przez napiętnowanych.